Ο ΑΣΤΟΧΑΣΤΟΣ ΣΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
Η νέα κυβέρνηση συστάθηκε με έναν και μόνο έναν σκοπό: την επιβεβαίωση της Συμφωνίας των Βρυξελλών (της 26ης Οκτωβρίου) από μία ευρεία πλειοψηφία του ελληνικού λαού (ή τουλάχιστον των πολιτικών δυνάμεων που τον εκπροσωπούν) και την εφαρμογή μιας δέσμης μέτρων που αυτή η Συμφωνία απαιτεί από την ελληνική κυβέρνηση. Αυτό δεν αποτελεί ερμηνεία δική μου αλλά προγραμματικό στόχο της νέας κυβέρνησης και απαίτηση των ευρωπαίων εταίρων μας (σύμφωνα με τα δικά τους λεγόμενα).
Δεν υπάρχουν ελληνίδες, έλληνες, ακόμα και απλοί φιλέλληνες που να μην εύχονται στην νέα κυβέρνηση να σταματήσει τον εκτροχιασμό της χώρας και να συνεισφέρει στην συγκράτηση της αντίστοιχης κατάρρευσης της ευρωζώνης. Πέραν βέβαια των ευχών, είναι φυσιολογικό όλοι μας να αγωνιούμε για το μέλλον. Κάπου εδώ όμως οι αγωνίες μας διίστανται.
Οι περισσότεροι σχολιαστές του “σοβαρού” ελληνικού τύπου (συμπεριλαμβανομένων και των περισσότερων συνδαιτυμόνων μου εδώ στο protagon) αγωνιούν για το κατά πόσο η νέα κυβέρνηση θα καταφέρει να κάμψει τις εσωτερικές αντιστάσεις και να εφαρμόσει τα μέτρα που προβλέπονται από την Συμφωνία των Βρυξελλών. Θεωρούν δεδομένο ότι, αν το πετύχει, η κατρακύλα θα σταματήσει, η Ελλάδα μπορεί και να “σωθεί” και (στον βαθμό που κι οι υπόλοιποι ευρωπαίοι καταφέρουν να ακολουθήσουν τις επιταγές της Συμφωνίας των Βρυξελλών) να βοηθήσει το ευρώ να ανανήψει.
Μακάρι να μοιραζόμουν αυτή την αγωνία. Μακάρι να πίστευα κι εγώ ότι, αν απλώς ανασκουμπωθούμε ως έθνος και ως άτομα και αν καταφέρουμε να κάνουμε αυτά τα οποία ζητά από εμάς η Συμφωνία των Βρυξελλών, θα αρχίσει να τρεμοπαίζει, δειλά στην αρχή, το φως στο τέλος του τούνελ. Δεν το πιστεύω όμως. Δυστυχώς. Και δεν το πιστεύω επειδή κρίνω πως η Συμφωνία των Βρυξελλών, μαζί και με την αμέσως προηγούμενη Συμφωνία της 21ης Ιουλίου, θα καταγραφούν στην Ευρωπαϊκή ιστορία ως τα θανάσιμα αυτο-γκολ που οδήγησαν το ευρώ στην τελική ήττα.
Την επομένη της 21ης Ιουλίου, εδώ στο protagon, εν μέσω πανηγυρισμών για την νέα “διάσωση” της χώραςείχα γράψει: “… σε δύο ή τρεις μήνες η ΕΕ θα πρέπει να συνάψει μια αντίστοιχη συμφωνία για τις Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία κλπ. Αυτού του είδους τα μέτρα θα είναι τότε απαγορευτικά ακριβά (για όλες αυτές τις χώρες). Οι κερδοσκόποι το γνωρίζουν και μας την έχουν στημένη στην γωνία. Δεν θα αργήσουν να χτυπήσουν. Και τότε ίσως είναι πολύ αργά να συνειδητοποιήσουν οι ηγέτες μας το τεράστιο κόστος της άρνησης της ανάγκης για μια συστημική λύση.”
Πράγματι, μερικούς μήνες αργότερα, το βράδυ της 26ης Οκτωβρίου, την νύχτα που οι ηγέτες μας (με προεξάρχοντες την κα Μέρκελ, τον κ. Σαρκοζύ και τον κ. Νταλλάρα) “μαγείρευαν” την νέα Συμφωνία των Βρυξελλών, στην βάση των πληροφοριών που είχα για το περιεχόμενο της Συφωνίας, και πάλι εδώ στο protagon, έγραφα ότι επρόκειτο όχι απλά για μια ακόμα αποτυχημένη Σύνοδο Κορυφής αλλά για μία Σύνοδο που θα κατέληγε σε Συμφωνία η οποία θα αποδειχθεί “ακόμα ένα καρφί στο φέρετρο του ευρω-συστήματος”. Λίγες μέρες αργότερα εξηγούσα το γιατί αυτή η συμφωνία αυτή δεν υπήρχε περίπτωση να βοηθήσει την Ιταλία, τις τράπεζες ή την Ελλάδα και, συνεπώς, θα συνεισέφερε τα μέγιστα στην κατασκευή του φέρετρου στο οποίο θα ενταφιαστεί το ευρώ και, μαζί του, η ιδέα της ευρωπαϊκής ενότητας, ολοκλήρωσης, πείτε το όπως θέλετε. Σήμερα, μόλις τώρα, ολοκλήρωσα (εδώ στην Νέα Υόρκη από όπου σας γράφω) ένα αρκετά μακροσκελές κείμενο με το οποίο εξηγώ πολύ αναλυτικότερα γιατί η Συμφωνία των Βρυξελλών, πράγματι, εντείνει την Κρίση (όπως ήδη φαίνεται από τις εξελίξεις στο μέτωπο του χρέους σημαντικών χωρών του ευρωπαϊκού πυρήνα όπως η Ιταλία, το Βέλγιο, η Γαλλία). Γιατί πρόκειται για μια Συμφωνία Δηλητηριώδη. [Το κείμενο αυτό γράφτηκε ως βάση συζήτησης που θα λάβει χώρα αύριο το απόγευμα εδώ, στην Νέα Υόρκη, σε σημαντικό δημόσιο. ομοσπονδιακό, οργανισμό. Για αυτό τον λόγο δεν έχω προλάβει να το μεταφράσω στα ελληνικά. Συγχωρέστε με παρακαλώ.]
Άλλη μια φορά τονίζω ότι εύχομαι να έχω άδικο. Να αποδειχθεί εσφαλμένη η ανάλυσή μου. Πολύ φοβάμαι όμως ότι κάτι τέτοιο δεν θα συμβεί. Όπερ μεθερμηνευόμενο, φοβάμαι πως το όλο σκεπτικό, όλο το raison d’ etre της νέας κυβέρνησης χτίζεται σε μια κινούμενη άμμο. Αν όντως η Συμφωνία των Βρυξελλών, όπως ισχυρίζομαι στο κείμενο αυτό, (α) εγγυάται την επ’ άπειρον αναβολή κεφαλαιοποίησης των τραπεζών της ευρωζώνης όλης, (β) αφήνει την Ελλάδα εντελώς ανοχύρωτη μπροστά στην ύφεση και στο χρέος, (γ) δυναμιτίζει το χρέος της Ιταλίας και της Ισπανίας, και (δ) υπονομεύει την αξιοπιστία της ευρωζώνης με τα τερτίπια που προβλέπει όσον αφορά το EFSF, τότε ποιος ο ρόλος μιας κυβέρνησης της οποίας το Α και το Ω δεν είναι άλλο από την εφαρμογή των όρων αυτής της Συμφωνίας;
Κλείνοντας, την άποψή μου για τον κ. Παπαδήμο την έχω καταθέσει εδώ πριν από έναν χρόνο. Δεν έχει σημασία. Είμαι διατεθειμένος να δεχθώ ότι οι άνθρωποι μπορούν να ξεπεράσουν τον εαυτό τους όταν η ιστορία τους αναθέτει νέες, κρίσιμες, εθνικές αποστολές. Να κάνουν την προσωπική τους υπέρβαση. Είμαι, ακόμα, έτοιμος να ξεχάσω την πεισματώδη αντίρρηση του κ. Παπαδήμου στην (απαραίτητη από διετίας) αναδιάρθρωση του ελληνικού δημόσιου χρέους, την οποία τώρα, σε μια έξαρση της ιστορικής ειρωνείας, καλείται να διαχειριστεί από την θέση του πρωθυπουργού της χώρας. Του εύχομαι λοιπόν καλή επιτυχία. Δυστυχώς όμως η κυβέρνησή του καλείται να πετύχει στόχους που δεν είναι μόνο αδύνατον να επιτευχθούν αλλά στόχους δηλητηριώδεις τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Ευρώπη. Πολύ φοβάμαι ότι ο κ. Παπαδήμος παγιδεύτηκε στον τραγικό ρόλο του συντονιστή κυβερνητικής προσπάθειας που στοχεύει στο να εφαρμοστεί μια ευρωπαϊκή Συμφωνία η οποία έχει καταργηθεί ήδη στην πράξη και η οποία υπονομεύει το ευρω. (*)
(*) Ακριβώς όπως η Συμφωνία της 21ης Ιουλίου καταργήθηκε λίγες μέρες μετά την θριαμβευτική υπογραφή της.
Του Γιάννη Βαρουφάκη