Χρήστος Λάσκος*
Είναι γνωστό πως η «αναπτυξιακή φιλοσοφία» της Δεξιάς, 40+ χρόνια τώρα, βασίζεται πάνω στα «Οικονομικά της Προσφοράς». Με εκκίνηση τη μεγάλη κρίση των 70s, η οικονομική ορθοδοξία μετατοπίστηκε συντριπτικά προς την κατεύθυνση του μονεταρισμού και του νεοφιλελευθερισμού.
Με πρώτη εφαρμογή του νέου δόγματος στη Χιλή του Πινοσέτ και με την εντονότατη κρατική (!) αρωγή του Ρέιγκαν και της Θάτσερ, η επικράτησή του υπήρξε πρακτικά απόλυτη.
Ηρθε, όμως, η κρίση του 2008, για να γελοιοποιήσει πλήρως τα νεοφιλελεύθερα ιδεολογήματα: η διάσωση του «υγιούς, δυναμικού και αυτορρυθμιζόμενου» ιδιωτικού τομέα στηρίχτηκε αποκλειστικά σε ενέσεις και παρεμβάσεις του «επάρατου και αναποτελεσματικού» κράτους. Ο τότε πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, «μάγος της ελεύθερης οικονομίας», Αλαν Γκρίνσπαν, μόνο που δεν έβαλε τα κλάματα, ψελλίζοντας διατυπώσεις, οι οποίες, αν εκφέρονταν από έναν κατώτερο υπάλληλο οικονομικού υπουργείου, θα θεωρούνταν λόγος απόλυσης –και, μάλλον, λόγω βλακείας.
Τεράστιες ποσότητες δημόσιου χρήματος διοχετεύτηκαν στην «αγορά», προκειμένου οι σάπιες τράπεζες και εταιρείες, που προβάλλονταν επί δεκαετίες ως πρότυπα ευφυούς διαχείρισης, να μη μετατραπούν σε φύλλο και φτερό. Την ίδια στιγμή, όλα τα βάρη έπεσαν στον κόσμο της εργασίας, για να προφυλαχθούν τα ντενεκεδένια γκόλντεν μπόις.
Εκείνη τη στιγμή, δεν υπήρχε δημόσιος υποστηρικτής της αγοραίας «αυτορρύθμισης» πουθενά στον πλανήτη. Οι δεξιοί ιδεολόγοι είχαν λουφάξει. Ολοι οι συστημικοί είχαν έναν τροπάριο στο στόμα: τώρα δεν είναι ώρα για ιδεολογία, τώρα πρέπει να φερθούμε –όλοι– πραγματιστικά! Δεν έχει σημασία αν έχουν δίκιο οι μαρξιστές –ο Μαρξ ξαναγινόταν εξώφυλλο των πιο συστημικών εντύπων του κόσμου–, το σημαντικό είναι να σωθούν οι τράπεζες. Αλλιώς, θα καταρρεύσει το σύμπαν.
Σήμερα, αυτά έχουν ξεχαστεί. Τα αφεντικά και η Δεξιά όλων των ειδών, αφού σώθηκαν σε βάρος μας, επιστρέφουν –με την ευγενή χορηγία ή την εντυπωσιακή ανικανότητα «της Αριστεράς και της Προόδου»– στα ίδια «χαζά».
Δείτε τη νέα μας κυβέρνηση. Ηρθε με την υπόσχεση πως θα φέρει την ανάπτυξη. Αφού, δε, φέρει την ανάπτυξη, θα διορθωθούν κι όλα τα υπόλοιπα.
Και πώς θα έρθει η ανάπτυξη; Απλό: μέσα από τις επενδύσεις. Οπως έγραψε πρόσφατα ο υπουργός του πρώτου σαξές στόρι, που βιώσαμε επί Σαμαρά – Βενιζέλου, ο Γκίκας Χαρδούβελης, «[αν] οι επενδύσεις τρέχουν με ρυθμούς άνω του 15% ετησίως», τότε το 4% της «ανάπτυξης Κυριάκου Μητσοτάκη» είναι εύκολα επιτεύξιμο. Δεν είναι προφανές; Προς επίρρωση να πω: σκεφτείτε τι θα γίνει αν οι επενδύσεις τρέξουν με 30%. Χαμός! Μην πάω στο 50% -τότε πια οι Κινέζοι θα έρχονται όχι για να «επενδύσουν», αλλά για να αντιγράψουν στην εσωτερική οικονομική τους πολιτική τα ελληνικά επενδυτικά επιτεύγματα.
Τόσο σοβαρά πράγματα! Σε μια χώρα όπου οι επενδύσεις βρίσκονται στο ένα τρίτο αυτών του 2008, όπου οι αποσβέσεις είναι μεγαλύτερες από τις επενδύσεις, όπου οι δημόσιες επενδύσεις φθίνουν διαχρονικά και η πιθανά καλύτερη χρηματοδότησή τους μέσα από μια μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων αναβάλλεται για το 2021 από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, ο Στουρνάρας και ο Χαρδούβελης χαίρονται και χαμογελούν αναπτυξιακώς.
Πώς, λοιπόν, θα έχουμε επενδύσεις; Μέσα από τη «διευκόλυνση» των επενδυτών, με ελεύθερες οικονομικές ζώνες, με απελεύθερους αιγιαλούς (έστω κι αν το πήραμε προσώρας πίσω), με καταχέριασμα των λαπάδων, όπως οι αρχαιολόγοι, και άλλα αντίστοιχα «κίνητρα», ενιαία προς όλους, ακόμη και τα ντελίβερι πίτας με γύρο. Και με ιδιώτες ελεγκτές που, αν δεν κάνουν καλά τη δουλειά τους, μαύρο φίδι που τους έφαγε –τα πρόστιμα θα τους εξοντώσουν. Ξέρεις τι είναι για πρότζεκτ 500 εκατομμυρίων να φας ποινή 200.000;
Το άλλο εργαλείο, βέβαια, είναι η φορολογική πολιτική. Μειώνουμε ραγδαία τη φορολογία των κερδών, έχουν οι «επενδυτές» τη δυνατότητα –χωρίς και τα κάπιταλ κοντρόλ– να εξάγουν τα κέρδη τους όπου γης και έτσι τους δίνεται η ευκαιρία να καταστρώσουν απερίσπαστοι τα επενδυτικά τους σχέδια. Αλλωστε, έχουμε πρόσφατη εμπειρία –το ξανακάναμε το 2006, με εξαιρετικά, όπως θυμόμαστε, επενδυτικά, αλλά και δημοσιονομικά αποτελέσματα.
Οπως και με τη μείωση του κατώτατου φορολογικού συντελεστή από 22% σε 9%, όπου οι μισθωτοί κερδίζουν κατά μέσο όρο κάνα σκάρτο κατοστάρικο, ενώ οι «μικρομεσαίοι» επιχειρηματίες και επαγγελματίες 1.300 λαχταριστά ευρώ. Για να «επενδύσουν» προφανώς, αν και πρόκειται για τα πιο φτωχά στρώματα της κοινωνίας μας, αφού το 80% δηλώνει ετήσιο εισόδημα κάτω των 10.000! Τώρα πια –με τα γαλαντόμα «Οικονομικά της Προσφοράς»– δεν θα φοροκλέβουν. Θα επενδύουν μέχρις τελικής πτώσεως (εδώ, παρεμπιπτόντως, να επισημάνω πως η «Αυγή» το μόνο που είχε να πει είναι πως με τις εξαγγελίες Μητσοτάκη «αναβάλλεται η μεσαία τάξη» -άβυσσος η ψυχή όσων κυβέρνησαν!).
Αυτό, λοιπόν, είναι το αναπτυξιακό σχέδιο της Δεξιάς μας. Γελοιότητες, αποδεδειγμένα έωλες «αναπτυξιακά». Με ένα σταθερό νήμα –όλα σε βάρος των εργαζομένων!
Και η παγκόσμια καπιταλιστική κρίση επανακάμπτει –σκεφτείτε τι έχει να γίνει.
* εκπαιδευτικός