ΖΟΥΜΕ ΣΕ ΕΝΑ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΟ ΨΕΜΑ;
Ένα ερώτημα με απασχολεί συνεχώς. Μήπως όλοι μας, ζούμε σε μια κατασκευασμένη πραγματικότητα, την οποία μας ταΐζουν με επιτυχία τα παντοδύναμα παγκόσμια ΜΜΕ;
Μας φυσάνε μια από εδώ, και μια από εκεί, με τα πάντα να καθορίζονται από οποιαδήποτε είδηση τα παγκόσμια ΜΜΕ αποφασίσουν να μας ταΐσουν;
Και λίγο μετά, εντελώς μυστηριωδώς, η είδηση αυτή εξαφανίζεται, και την αντικαθιστά μια άλλη;
Το παλιό αναρχικό σύνθημα «μην διορθώνετε το μυαλό σας, η πραγματικότητα είναι λάθος», αρχίζει να αποκτά μια νέα σημασία, αν αναλογιστούμε την δύναμη των ΜΜΕ στο να καθορίζουν την πραγματικότητα μας.
Τα ΜΜΕ λειτουργούν στην ουσία ως ένας agent provocateur για το κράτος και τις επιχειρήσεις, αποφασίζοντας αυτά το τι ακριβώς συμβαίνει στον κόσμο. Έτσι, ακόμη και οι προοδευτικοί παίρνουν αποφάσεις ως προς το τι πρέπει να κάνουν, με βάση το τι τους σερβίρουν τα μέσα.
Η ειδησεογραφική κάλυψη των διαμαρτυριών και των διαδηλώσεων αποτελεί ένα κλασικό παράδειγμα των παραπάνω, με τα ΜΜΕ να εστιάζουν στη βία και στη καταστροφή, προκαλώντας έτσι ακόμη περισσότερη βία.
Η ζωή, όπως μας την σερβίρουν τα ΜΜΕ δεν είναι παρά μια σειρά από κρίσεις, ή δημόσια θεάματα. Τα δυο αυτά πολλές φορές μπερδεύονται μεταξύ τους.
Υπάρχει ένας κόσμος, άσχετος με αυτόν στον οποίο ζούμε όλοι εμείς, και που ανήκει στον μηχανισμό των παγκόσμιων ΜΜΕ. Είναι ένας κόσμος τεχνητός, όπου οι δικτάτορες έρχονται και παρέρχονται, η μια κρίση ακολουθεί την άλλη, και όλο το δράμα αφαιρείται, μαζί με την ουσία. Το μόνο που μένει είναι το θέαμα.
Πρόκειται για τον αληθινό θρίαμβο της σύγχρονης τηλεόρασης, η οποία έχει καταφέρει να κάνει copy paste την πραγματικότητα, κατά το δοκούν.
Υπάρχει ζωή έξω από τα μήντια; Ακόμη και η αριστερά συζητά τα διάφορα ζητήματα, μέσα όμως στα πλαίσια της πραγματικότητας που μας παρέχουν τα ΜΜΕ. Ότι είναι στέρεο, διαλύεται στον αέρα, εξατμίζεται σε bits και bytes.
Το κίνημα Occupy Wall Street υπάρχει όσο μπορεί και εξασφαλίζει κάλυψη και επικεφαλίδες. Για να γίνει όμως αυτό, χρειάζεται μια δόση βίας, και μάλιστα φρέσκιας την κάθε φορά. Μόλις απομακρυνθεί το θέαμα της βίας, δεν υπάρχει πλέον ρεπορτάζ, η είδηση δεν αξίζει να προβάλλεται, εκτός μέσα σε πλαίσια αφιερωμάτων τύπου: τα κινήματα του 2011.
Είμαστε κυριολεκτικά παθητικοί θεατές της κηδείας μας, μέσα σε έναν πλήρως ελεγχόμενο από τα ΜΜΕ κόσμο. Έναν κόσμο γεμάτο από τραγωδίες εξ αποστάσεως, που μας έρχεται με τη διαμεσολάβηση ενός αόρατου χεριού, όπου όλα όσα συμβαίνουν αναφέρονται στην αρχή με χαοτικό ρυθμό, αλλά στη συνέχεια, μόλις βρεθεί το κατάλληλο σενάριο, αρχίζουν να σερβίρονται οι αιτίες, οι λόγοι, και οι αναγκαίες «λύσεις».
Ο Καντάφι βασανίζεται, δολοφονείται, και το πτώμα του μας παρουσιάζεται ως το δίκαιο τέλος μιας «περίεργης διασημότητας», ενός θύματος της ίδιας της επιτυχίας του. Πρώτα τον φλερτάρουμε, μετά τον προδίδουμε. Μια κλασική περίπτωση, άξια θεατρικής πλοκής του Σαίξπηρ.
Η είδηση μπορεί να πλασαριστεί ως θέαμα, και ως τέτοιο μπορεί άνετα να καταναλωθεί με παθητικότητα, και πάνω απ όλα με ασφάλεια.
Υπ αυτήν την έννοια το κίνημα Occupy Wall Street, έπεσε κι αυτό θύμα της επιτυχίας του. Η ζωή του εκτυλίχτηκε στον εικονικό κόσμο των ΜΜΕ, και όχι στον δικό μας.
Τα ΜΜΕ μας περιγράφουν το πώς τα κινήματα, οι απεργίες, κλπ επηρεάζουν το κοινό, επηρεάζουν την δημόσια σφαίρα, αλλά ως εκ του θαύματος, οι διαδηλωτές, οι ακτιβιστές, και οι απεργοί παύουν να ανήκουν σε αυτήν. Έχουν μεταφερθεί μαγικά σε έναν άλλο κόσμο, μηντιακό, όπου ζουν και λειτουργούν εφήμερα, όπως τα φωτόνια που απαρτίζουν την τηλεοπτική τους εικόνα.
Αυτός είναι ένας λόγος που τα ΜΜΕ δεν μπαίνουν στον κόπο να μιλήσουν για «τάξεις», με τον ίδιο ζήλο που μιλάνε για βία. Αν το έκαναν, θα έπρεπε παράλληλα να ορίσουν από την αρχή το τι θεωρείται δημόσια σφαίρα, και επίσης να μας εξηγήσουν σε ποια πλευρά της πάλης των τάξεων βρίσκονται τα ίδια.
Ο αγώνας είναι μεταξύ δυο τάξεων: Αυτής που ελέγχει το κεφάλαιο, και της άλλης. Τα ΜΜΕ αντιπροσωπεύουν τα συμφέροντα του 1%, που ελέγχουν τα κεφάλαια, και που επιβάλλουν την πραγματικότητα τους στους υπόλοιπους. Μια πραγματικότητα όπου κάποια πράγματα θεωρούνται δεδομένα, π.χ. η κυριαρχία του ιδιωτικού κεφαλαίου, η ατιμωρησία και η ισχύς του κράτους, τα εθνικά συμφέροντα, κλπ. Με άλλα λόγια, η διατήρηση του υπάρχοντος status quo.
Ακόμη και τα νέα εργαλεία, όπως είναι τα blogs, το social networking, και το βίντεο, αποδείχθηκαν εξαιρετικά χρήσιμα για τις «δυνάμεις της αυτοκρατορίας». Τα εργαλεία αυτά στράφηκαν εναντίον μας στη περίπτωση της Λιβύης, και τώρα και της Συρίας.
Το BBC κάνει συνεχή χρήση βίντεο από κινητά τηλέφωνα για τη Συρία, τα περισσότερα χωρίς να αποκαλύπτουν τίποτα ουσιαστικό, και αυτό αποτελεί την βασική ειδησεογραφία όσον αφορά στα τεκταινόμενα εκεί, με την δικαιολογία ότι του απαγορεύεται η είσοδος στη χώρα.
Το ίδιο συμβαίνει και με τους μπλόγκερς, οι οποίοι όμως μέχρι πριν λίγα χρόνια θεωρούνταν ο «θάνατος» της επαγγελματικής δημοσιογραφίας. Τώρα όμως αποτελούν τα τέλεια όργανα της προπαγάνδας, με τα συμβατικά ΜΜΕ απλά να αναμεταδίδουν την «πραγματικότητα» τους, προσδίδοντας της την απαραίτητη αυθεντικότητα για να την κάνουν πιστευτή. Να την κάνουν έγκυρη!
Και στη πορεία αποτελειώνεται οριστικά η αμερόληπτη, και αντικειμενική δημοσιογραφία.
Το δράμα της καταστροφής της Λιβύης μας παίχτηκε μέσα από θολές εικόνες και κουνημένα βίντεο, εναλλασσόμενα από εικόνες προπαγανδιστών του BBC, που παριστάνουν τους ρεπόρτερ, να στέκονται μπροστά σε κάποιο κανόνι, και να εκθειάζουν στους θεατές τους την θανατηφόρα ισχύ του.
Όπως η αυτοκρατορία απολαμβάνει την πλήρη ατιμωρησία, έτσι και τα ΜΜΕ. Είναι και οι δυο σε έναν πλήρη συγχρονισμό.
Του William Bowles
Global Research