Tου Γιάννη Ραχιώτη
Η Συρία αντιμετωπίζει τέσσερις τουλάχιστον εισβολές: – Του Ισλαμικού Κράτους, που εξοπλίστηκε από τα αμερικανικά όπλα του Ιρακινού στρατού και στηριζόταν μέχρι πρόσφατα από την Τουρκία. – Του μετώπου Αλ Νούσρα, συριακού παραρτήματος της Αλ Κάιντα, που για να ενταχθεί στον πολεμικό σχεδιασμό της Δύσης χωρίς επικοινωνιακά προβλήματα,
δήλωσε πέρυσι τον Ιούλιο στο Al Jajeera ότι… διακόπτει τις σχέσεις με την Αλ Καϊντα και μετονομάζεται σε Τζαμπχατ Φαθ Αλ Σαμ (μέτωπο απελευθέρωσης της Συρίας). – Του SDF πρώην FSA που συγκροτήθηκε από το ΝΑΤΟ με στρατολόγηση από διάφορες χώρες και συμμετοχή ειδικών δυνάμεων των ΗΠΑ. Των ισλαμικών – Τουρκμενικών ομάδων που στηρίζονται από την ΝΑΤΟική Τουρκία και τα Εμιράτα. Παράγοντες της σύγκρουσης είναι ακόμη του Κουρδικό PYD που, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες κουρδικές οργανώσεις, συνεργάζεται στενά με τον αμερικανικό στρατό και τελευταία αναπτύσσει αντισυριακή ρητορική, παρά τους μακρόχρονους στενούς δεσμούς του κουρδικού κινήματος με το Συριακό κράτος, το Ισραήλ που είναι πάντα παρόν, κυρίως με δολοφονίες στρατιωτικών ηγετών και παροχή υγειονομικής και τηλεπικοινωνιακής κάλυψης στους εισβολείς και τέλος η Τουρκία που κατέχει μικρό, αλλά κρίσιμο στρατιωτικά, τμήμα του Συριακού εδάφους. Συνολικά πάνω από 70 κράτη υπό την ηγεμονία των ΗΠΑ εμπλέκονται με διάφορους τρόπους στον πόλεμο για την κατάκτηση της Συρίας. Η κυβέρνηση υπολογίζει ότι περισσότεροι από 300.000 αλλοδαποί μαχητές πολέμησαν κατά περιόδους στο συριακό έδαφος.
Πρόσχημα για τη συγκρότηση της χρονικά πρώτης δύναμης εισβολής, του FSA, ήταν η καταστολή των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων το Μάρτιο του 2011. Στις 2 Οκτωβρίου της ίδιας χρονιάς οι μεγάλες νατοϊκές χώρες είχαν ήδη συγκροτήσει προσωρινή «κυβέρνηση» στην Κωνσταντινούπολη που αναγνωρίστηκε από αρκετές δυτικές κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένης της ελληνικής, οι οποίες ταυτόχρονα διέκοψαν τις διπλωματικές σχέσεις με τη νόμιμη κυβέρνηση και επέβαλαν εμπάργκο. Από τα τέλη του 2011 άρχισαν οι επιθέσεις κατά του συριακού στρατού.
Ο πόλεμος, όπως ήταν αναμενόμενο, έχει προκαλέσει τεράστια καταστροφή στην ούτως η άλλως σχετικά φτωχή χώρα. Οι νεκροί ανέρχονται με τις συντηρητικότερες εκτιμήσεις σε 250.000, οι τραυματίες σε 1,5 εκατομμύριο, οι εσωτερικά εκτοπισμένοι από τις περιοχές που κατέλαβαν οι διάφοροι εισβολείς σε 7,5 εκατομμύρια και οι πρόσφυγες στο εξωτερικό σε 4,8 εκατομμύρια. Στη Συρία πρακτικά δεν υπάρχουν οικογένειες χωρίς νεκρούς, τραυματίες ή εκτοπισμένους. Το ΑΕΠ από 64,1 δις δολάρια το 2011 – σχεδόν το 1/3 του σημερινού Ελληνικού – συρρικνώθηκε το 2015 κατά 19% και εκτιμάται ότι το 2016 συρρικνώθηκε κατά 8%, επιπλέον της συρρίκνωσης που συσσωρεύτηκε στα πρώτα χρόνια του πολέμου. Οι καταστροφές στις υποδομές υπολογίζονταν από την οικονομική και κοινωνική επιτροπή του ΟΗΕ, στο τέλος του 2015, στα 237 δις δολάρια. Το νόμισμα έχει χάσει τα 9/10 της αξίας του σε σχέση με την προπολεμική περίοδο.
Η Αγωνιστική Πανελλαδική Ένωση Δικηγόρων (ΑΠΕΔ) οργάνωσε από 3-8 Γενάρη 2017 αποστολή στη Δαμασκό για επαφές κυρίως με το νομικό κόσμο της χώρας ώστε να αποκτήσουμε πρωτογενή, κατά το δυνατόν, πληροφόρηση για την κατάσταση, αφού η πλευρά της Συρίας που αντιστέκεται, λείπει ολοσχερώς από τα «αντικειμενικά» ΜΜΕ της «δημοκρατικής» Δύσης, δηλαδή των εισβολέων. Δικαιοπολιτικό υπόβαθρο της πρωτοβουλίας μας ήταν οι κατοχυρωμένες στην Τελική Πράξη της Διάσκεψης του Ελσίνκι αρχές της μη επέμβασης στα εσωτερικά άλλων χωρών και της ισότιμης κυριαρχίας, το δικαίωμα της εξωτερικής και εσωτερικής αυτοδιάθεσης των λαών όπως μορφοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του αντιαποικιοκρατικού αγώνα, το δικαίωμα των λαών να ζουν σε ανεξάρτητα κυρίαρχα κράτη. Από αυτές τις αρχές του διεθνούς δικαίου προκύπτει ότι ο πόλεμος δεν είναι νόμιμο μέσο για την επιβολή αρεστού καθεστώτος. Η διακυβέρνηση κάθε χώρας είναι εσωτερικό ζήτημα των λαών. Ιδεολογήματα των νεοφιλελεύθερων, που πλέον υιοθετούνται και από τη συστημική «αριστερά», περί «ανθρωπιστικών» επεμβάσεων, «ζωνών απαγόρευσης πτήσεων», νομιμοποίησης του πολέμου, κατάλυσης της ανεξαρτησίας και κατοχής για «εκδίωξη του δικτάτορα» δε έχουν κανένα έρεισμα στο διεθνές δίκαιο, εκφράζουν τις νεοαποικιοκρατικές πολιτικές των πρώην αποικιοκρατών.
Μιλήσαμε διεξοδικά με δικηγόρους, δικαστές, τον υπουργό δικαιοσύνης, καθηγητές και φοιτητές της νομικής σχολής, τον Μουφτή, τον αναπληρωτή του Πατριάρχη Αντιοχείας, το ένα από τα δύο κομμουνιστικά κόμματα της χώρας (συμμετέχουν και τα δύο στον κυβερνητικό συνασπισμό), πολιτοφύλακες και καθημερινούς ανθρώπους. Η αίσθηση όλων, από τους κυβερνητικούς παράγοντες μέχρι τους απλούς στρατιώτες είναι ότι η πορεία του πολέμου έχει πλέον, με τη βοήθεια των συμμάχων χωρών, αντιστραφεί. Μετά την απελευθέρωση του Χαλεπίου πιστεύουν ότι η πλήρης απώθηση των εισβολέων είναι θέμα χρόνου, όχι όμως σύντομου: Οι στρατιές των εισβολέων είναι αριθμητικά πολύ μεγάλες, πολύ καλά εξοπλισμένες και με αδιάκοπο εφοδιασμό από τη Δύση και τους συμμάχους τους στη Μέση Ανατολή. Παρ’ όλο που οι εισβολείς δεν έχουν πλέον παρουσία σε καμία μεγάλη πόλη, ελέγχουν ακόμη πολύ μεγάλο μέρος του εδάφους της χώρας και έχουν θύλακες κοντά στις μεγάλες πόλεις. Χρειάζονται μάχες ημερών για την ανάκτηση ακόμη και μιας κωμόπολης.
Καθένας που έρχεσαι σε επαφή αφηγείται μια προσωπική ιστορία με πολλά θύματα στο στενό οικογενειακό περίγυρο, τραυματικά βιώματα από τους βομβαρδισμούς των πόλεων και την εσωτερική ή εξωτερική προσφυγιά, απώλεια υπαρχόντων και καταστροφή της καθημερινότητας. Διακρίνεις όμως αποφασιστικότητα να συνεχίσουν και αισιοδοξία ότι η νίκη θα ολοκληρωθεί. Το εντυπωσιακό είναι ότι δεν διακρίνεις ρεβανσιστική διάθεση σαν αυτή που κυριάρχησε στην Ελλάδα τουλάχιστον για δυόμιση δεκαετίες μετά τον εμφύλιο, ούτε στους κυβερνητικούς αξιωματούχους ούτε στον πληθυσμό. Έχουν ψηφιστεί μέχρι τώρα έξι νόμοι παροχής αμνηστίας. Κατά την κυβέρνηση έχουν κάνει χρήση δεκάδες χιλιάδες πρώην ένοπλοι. Το βέβαιο είναι ότι μετά τη λήξη κάθε μάχης οι ηττημένοι που παραδίδονται, εφ’ όσον το επιθυμούν, μεταφέρονται με τον ατομικό τους οπλισμό, με τα γνωστά σε όλη τη Συρία «πράσινα λεωφορεία» σε ελεγχόμενη από τους εισβολείς περιοχή. Βέβαια τα προηγούμενα χρόνια που ακόμη σημείωναν επιτυχίες, δεν επέδειξαν ανάλογο πολιτισμό . Αναφέρονται ομαδικές εκτελέσεις και αποκεφαλισμοί αιχμαλώτων στρατιωτών όχι μόνο από την τοπική Αλ Κάιντα και το ISIS αλλά και από τον «μετριοπαθή», κατά τη δυτική ορολογία, FSA.
Ο πόλεμος βαδίζει προς συντριπτική ήττα της ιμπεριαλιστικής επέμβασης, αν βέβαια διατηρηθεί μέχρι τέλους η αποφασιστικότητα αυτών που μάχονται στο πλευρό της Συρίας. Θα είναι μια δυτική ήττα σε ένα πόλεμο δια πληρεξουσίων. Η διάλυση μιας ακόμη χώρας που δεν συμμετείχε στη νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση και αποτελούσε κίνδυνο για το Ισραήλ και ασπίδα για το Λίβανο θα έχει αποτραπεί. Το μαχητικό πνεύμα και η καρτερία του συριακού λαού συνέβαλαν ώστε να συγκροτηθεί ένα ισχυρό μπλοκ που συμπεριλαμβάνει Ρωσία, Κίνα, Ιράν, Χεζμπολάχ το οποίο μπόρεσε να αντιπαρατεθεί ακόμη και στρατιωτικά σε ένα ιμπεριαλιστικό σχεδιασμό. Αυτή η υπό διαμόρφωση διεθνής συμμαχία μπορεί γρήγορα να διευρυνθεί και να βαθύνει ώστε να διαμορφωθεί έστω ένα αλλά τόσο αναγκαίο αντίπαλο δέος στη δυτική βαρβαρότητα.