ΒΙΚΤΟΡ ΣΕΡΖ(1890-1947)
Rien n’ est encore perdu
Τι το ουσιαστικό έχω άραγε να πω σ’ αυτούς τους σαράντα ανθρώπους που είναι συγκεντρωμένοι στη σκιά μεταξύ ουρανού και θάλασσας που είναι ανακατωμένη με τ’ αστέρια; Αντιλαμβάνομαι τούτο δω, αλλά αυτό είναι πράγματι ουσιαστικό: Ότι δεν είμαστε εντελώς ηττημένοι. Δεν είμαστε ηττημένοι παρά στο άμεσο παρόν. Προσφέραμε στους κοινωνικούς αγώνες τα μέγιστα σε συνείδηση και βούληση, πολύ παραπάνω από τις δυνάμεις μας… Κάναμε πληθώρα λαθών και σφαλμάτων διότι η αρχή κάθε δημιουργικής σκέψης δεν μπορούσε παρά να είναι αναποφάσιστη και ασταθής…
Αυτή η δεδομένη παρακαταθήκη που προκαλεί την αυτοκριτική, μας κάνει να δούμε ότι είχαμε τελικά δίκιο. Είχαμε συχνά δει καθαρά, με αυτές τις ασήμαντες εφημερίδες μας, εκεί που οι άνθρωποι του κράτους τσαλαβουτούσαν μέσα στην καταστροφική και χονδροειδή ανοησία. Είχαμε διακρίνει τις ανθρώπινες λύσεις στην πορεία της ιστορίας. Και ξέραμε να νικούμε, δεν πρέπει να το ξεχνάμε. Οι Ρώσοι και οι Ισπανοί ανάμεσα μας ξέρουν τι σημαίνει να παίρνεις τον κόσμο στα χέρια σου, να κάνεις να λειτουργούν οι σιδηρόδρομοι και τα εργοστάσια, να υπερασπίζεσαι τις βομβαρδισμένες πόλεις, να καταρτίζεις σχέδια παραγωγής, να μεταχειρίζεσαι όπως τους αξίζει τους άθλιους ισχυρούς του χθες. Κανένα πεπρωμένο δεν μας προόριζε να γίνουμε τα θύματα των στρατοπέδων συγκεντρώσεως – και ξέρουμε πολύ καλά πώς να κολλήσουμε στον τοίχο τους βασανιστές των σωφρονιστηρίων! Αυτή η εμπειρία δεν θα πάει χαμένη. Εκατομμύρια άνθρωποι που δεν μπορούσαν να μας ακούσουν θα το ξανακάνουν μετά από μας. Υπάρχουν ολόκληροι στρατοί μέσα στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως, υπάρχουν ολόκληροι λαοί μέσα στις φυλακές, κάτω από τρομοκρατία. Ηττημένοι, ναι, αλλά με τις ψυχές δυνατές, βρισκόμαστε σε πλήρη αναμονή.
Μετάφραση: Ρεβέκκα Πεσσάχ
Βικτόρ Ζερζ, Αναμνήσεις ενός επαναστάτη, εκδ. “Scripta”, Αθήνα 2008.
Ανθολόγος: Λουκάς Αξελός