Tου Παύλου Δερμενάκη
Ξεπουλάνε μεθοδικά τα πάντα σε εξευτελιστικές τιμές
Όπως επανειλημμένα είχαμε σημειώσει, κατά τη διαδικασία της 3ης ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, η κυβέρνηση παρέδωσε το τραπεζικό σύστημα άμεσα και έμμεσα στους δανειστές και στα συμφέροντα που εκπροσωπούν.
Αρχικά με το νόμο 4346/2015 που επέφερε αλλαγές στη διοίκηση του ΤΧΣ και στις Διοικήσεις των τραπεζών και στη συνέχεια με την άμεση παράδοση των τραπεζών στους ξένους, μέσω του μηδενισμού της αξίας, στην πράξη, των τραπεζών. Έτσι, οι ξένοι επενδύοντας συνολικά 8 δισ. € ελέγχουν απόλυτα το τραπεζικό σύστημα με 200 δισ. € χορηγήσεις και 350 δισ. € ενεργητικό (2 φορές το ΑΕΠ της Χώρας).
Σημειώναμε, επίσης, τότε ότι ο σκοπός της επένδυσής τους δεν ήταν άλλος από την αποκόμιση υπεραξίας από τις υποθήκες που συνοδεύουν τα κόκκινα δάνεια. Άλλωστε, αυτό ήταν και το βασικό επιχείρημα της κυβέρνησης και της Διοίκησης του ΤΧΣ στις διάφορες παρουσιάσεις που έκαναν στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Παράλληλος σκοπός, επίσης, των επενδυτών είναι και ο συνολικός έλεγχος της ελληνικής οικονομίας, δεδομένου του ρόλου και του μεγέθους των 4 συστημικών τραπεζών, καθώς ελέγχουν το 96% της τραπεζικής αγοράς.
Τώρα που η κυβέρνηση υποχώρησε σε όλα τα θέματα με τα δάνεια, αφού πλέον θα μπορούν και πωλούνται ακόμα και τα υγιή δάνεια σε funds, ήρθε η ώρα για τους ξένους ιδιοκτήτες των τραπεζών και του ΤΧΣ να εκφραστούν και να ζητήσουν τη Διοίκησή τους σε όλα τα επίπεδα. Έτσι, εδώ και μερικές μέρες έχει ξεκινήσει η διαδικασία για τον έλεγχο του τραπεζικού συστήματος από τους ξένους.
Η Διοίκηση του ΤΧΣ αφού έκανε τη «βρομοδουλειά» και ξεπούλησε τις τράπεζες κρίνεται πλέον ανεπαρκής σε σχέση με τα κριτήρια του Ν.4346/2015 και συνεπώς υποχρεώθηκε (τα 3 βασικά στελέχη) σε παραίτηση για να αντικατασταθεί από ξένους. Ήδη ακούγεται το όνομα του κ Μάρκε Μπέλκα (πρώην Πολωνού πρωθυπουργού και εκλεκτού του ΔΝΤ). Έτσι φαίνεται, κατ’ αρχήν, ότι οι ξένοι θα συμμετέχουν με 5 άτομα στη Διοίκηση του ΤΧΣ.
Παράλληλα αξιολογούνται, στην πράξη από τους ξένους, οι Διοικήσεις των τραπεζών και οδηγούνται σε αντικαταστάσεις όσων κρίνονται ανεπαρκείς, αφού δεν καλύπτουν τα κριτήρια του Ν.4346/2015. Στην Τράπεζα Πειραιώς ολοκληρώθηκε η διαδικασία, δόθηκαν οι απαραίτητες εγκρίσεις ακόμα και από τα αρμόδια κλιμάκια των θεσμών για την τοποθέτηση του νέου διευθύνοντος συμβούλου. Όμως, η τοποθέτηση δεν έγινε, καθώς οι θεσμοί απέσυραν στη συνέχεια την έγκρισή τους. Η πραγματική αιτία είναι η αντίρρηση που έχει ένα Fund το οποίο έχει επενδύσει περίπου 400 εκ.€, ελέγχει το 9,5% του μετοχικού κεφαλαίου της Πειραιώς και φυσιολογικά προσδοκά να αποκομίσει μερικά δισ. από τα κόκκινα δάνεια. Συνεπώς επιθυμεί έναν απόλυτα δικό του άνθρωπο στη θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου, για να εξυπηρετεί πλήρως τα συμφέροντά του.
Το έργο που «παίζεται» στην Τρ. Πειραιώς θα το δούμε και στις άλλες τράπεζες σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό. Και ανεξάρτητα ποιό θα είναι τελικά το φυσικό πρόσωπο που θα τοποθετηθεί οι ξένοι θα έχουν φροντίσει, ακόμα και μέσω συμβιβασμών, για τον έλεγχο της κατάστασης σύμφωνα με τα συμφέροντά τους.
Με αυτά τα δεδομένα θα δούμε ριζικές αλλαγές στις Διοικήσεις των τραπεζών. Ήδη η κυρία Κατσέλη, η οποία όπως δείχνουν τα πράγματα είναι και αυτή υπό έξωση, στην πρόσφατη Γενική Συνέλευση της Εθνικής Τράπεζας έθιξε εκτενώς αρκετές αρνητικές πλευρές του θέματος κύρια για τις επιπτώσεις του στην πορεία της οικονομίας.
Σημειώνουμε εδώ ότι ο Ν.4346/2015 ψηφίστηκε από την κυβέρνηση ως ένα προαπαιτούμενο για τις δόσεις των δανείων. Τότε η κυβέρνηση υποστήριξε και ψήφισε το νόμο στο βουλή και η κα Κατσέλη δεν έκανε καμία δημόσια κριτική. Σήμερα που τους έρχεται ο «λογαριασμός» άρχισαν τόσο η κυβέρνηση όσο και η κυρία Κατσέλη της ενέργειες ζητώντας εξαιρέσεις από την εφαρμογή του νόμου τον οποίο κρίνουν ιδιαίτερα αυστηρό και περιοριστικό.
Επί της ουσίας σε λίγο καιρό τα ΔΣ των τραπεζών θα αποτελούνται από ξένους, η άμεσα ελεγχόμενους από ξένους (Έλληνες προερχόμενοι από τράπεζες εξωτερικού) στις σημαντικότερες θέσεις. Παράλληλα, θα αποξενωθούν από στελέχη με γνώση της γενικότερης κατάστασης της Ελληνικής οικονομίας και αγοράς καθώς το κριτήριο τοποθέτησης είναι η διεθνής τραπεζική εμπειρία.
Οι λόγοι αυτών των εξελίξεων όπως προαναφέραμε είναι 2:
Αξιοποίηση κόκκινων δανείων για υπερκέρδη. Μέσω των κόκκινων δανείων και των σχετικών εξασφαλίσεων υποθηκών κάποιοι σχεδιάζουν «να βάλλουν στο χέρι» σημαντικά περιουσιακά στοιχεία είτε αυτά αφορούν μεγάλα ακίνητα και εκτάσεις, συνδεδεμένα κυρίως με επιχειρηματικά δάνεια, είτε αφορούν τις ίδιες τις επιχειρήσεις. Τα στεγαστικά, καταναλωτικά των ιδιωτών έχουν ήδη μπει στον αυτόματο πιλότο των διαδικασιών για όσους δεν έχουν πλέον προστασία και με ορόσημο την 31/12/2017 που θα λήξει κάθε προστασία και για τους υπόλοιπους.
Στόχος των ξένων από αυτές τις διαδικασίες είναι η απόκτηση περιουσιακών στοιχείων σε εξευτελιστικές τιμές. Έτσι, θα δούμε να αλλάζουν χέρια σημαντικά ακίνητα και μεγάλες εκτάσεις αλλά και επιχειρήσεις. Το πώς θα αξιοποιηθούν στη συνέχεια αυτά, μπορούμε να το δούμε από τη ανάλογη διεθνή πρακτική. «Αναδιάρθρωση και εξυγίανση» επιχειρήσεων είναι οι «μαγικές» «πιασάρικες» λέξεις. Στην πράξη, πρόκειται για κλείσιμο επιχειρήσεων ή τμημάτων τους, διασπάσεις, πωλήσεις τμημάτων τους και άλλων στοιχείων του ενεργητικού τους, απολύσεις προσωπικού, μειώσεις μισθών κ.λπ. Όλη η γνωστή νεοφιλελεύθερη «εργαλειοθήκη» για τις επιχειρήσεις. Οι εξελίξεις αυτές για την ελληνική οικονομία σημαίνουν ακόμα μεγαλύτερη μείωση της παραγωγής, μείωση εισοδημάτων και αύξηση της ανεργίας. Για δεν τα «αρπακτικά» σημαίνουν μεγάλα κέρδη.
Έλεγχος οικονομίας από τους ξένους
Από τα 110 δισ.€ κόκκινα δάνεια τα 65 δισ. είναι δάνεια επιχειρήσεων, εκ των οποίων τα 45 δισ. € και πλέον αφορούν τις μεγάλες επιχειρήσεις. Στην πράξη, λοιπόν, όποιος ελέγχει αυτά τα κόκκινα δάνεια των μεγάλων επιχειρήσεων ελέγχει την οικονομία.
Οι πιέσεις που ασκούνται στις τράπεζες για μείωση των κόκκινων δανείων είναι τεράστιες και στη συνέχεια θα ενταθούν τόσο από την ΕΚΤ, με το νέο πλαίσιο που ετοιμάζει, όσο και από τους ξένους μετόχους ων τραπεζών προκειμένου να εξυπηρετήσουν τους σκοπούς τους. Έτσι μέσα στα επόμενα χρόνια θα δούμε μια διαφορετική «ελληνική» οικονομία υπό τον απόλυτο έλεγχο των ξένων. Δεν είναι μόνο το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας στους ξένους, με εικονικούς διαγωνισμούς στους οποίους τελικά συμμετέχει μόνο ένας υποψήφιος. Είναι οι αλλαγές και στο ιδιοκτησιακό καθεστώς του ιδιωτικού τομέα των επιχειρήσεων μέσω των κόκκινων δανείων και των εργαλείων που θα χρησιμοποιηθούν για την εξυπηρέτηση του δανεισμού (μετοχοποιήσεις, εκποιήσεις κ.λπ.).
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, σε λίγα χρόνια η αγορά θα αποτελείται από πολύ μεγαλύτερα από τα σημερινά επιχειρηματικά σχήματα (συγκέντρωση και συγκεντροποίηση κεφαλαίου) στα οποία τον κύριο λόγο θα τον έχουν οι ξένοι ως χρηματοδότες, μέτοχοι και μάνατζερ. Αυτή θα είναι η εξέλιξη των επιχειρήσεων που θα κριθούν βιώσιμες. Έτσι, οι ξένοι εκτός από τις τράπεζες θα έχουν πλέον και τον πλήρη έλεγχο της οικονομίας μέσω των επιχειρήσεων. Για το σκοπό αυτό έχουν ήδη γίνει οι σχετικές μελέτες που επικεντρώνονται στους τομείς και κλάδους τουρισμού, τροφίμων και ποτών, υγείας & φαρμάκων, μεταφορών και ιχθυοκαλλιεργειών.
Συνεπώς, ο αφελληνισμός της οικονομίας, μετά το ξεπούλημα των τραπεζών στους ξένους και την παράδοση των Διοικήσεων σε αυτούς, είναι η «φυσική» εξέλιξη της μνημονιακής προσήλωσης της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Δημοσιεύθηκε στην εφ. «Δρόμος της Αριστεράς»
